Democratie

Democratie, het bestuur van een land door de samenleving zelf, is een belangrijke voorwaarde voor maatschappelijke vrede. Zolang iedereen het idee heeft enige invloed te hebben op de manier waarop ons land wordt vormgegeven, zal de wil tot overleg en het samen zoeken naar oplossingen bestaan.

Maar als die invloed in de praktijk ontbreekt en daardoor bij grote groepen in onze samenleving het idee ontstaat dat zij alle grip op het land hebben verloren, dan is dit een recept voor polarisatie. Elke roep tot terugkeer van onderling vertrouwen en overleg zal dan tevergeefs zijn.

Voor de toekomst van ons land is echte democratische besluitvorming dan ook van groot belang. Iedereen moet invloed kunnen uitoefenen op de koers van het land. De uitslag van verkiezingen moet wat uitmaken: een andere uitslag moet ander beleid tot gevolg kunnen hebben, niet alleen op de details, maar ook op de grote lijnen.

De klassieke en beproefde manier om deze invloed vorm te geven is de parlementaire democratie, waarbij de nationale discussie in het parlement plaatsvindt. In de praktijk zien we echter steeds meer dat deze discussie zorgvuldig buiten het parlement wordt gehouden en wordt overgedragen aan overlegtafels, burgerpanels en inspraakmomenten.

Daarbij wordt de manier en de vorm van inspraak bepaald door de overheid zelf: wie zit er aan de overlegtafel en wat gebeurt er met de inspraak. De overheid heeft zelf het laatste woord, de samenleving heeft alleen macht en invloed voor zover de overheid dit nodig vindt. Dat zorgt voor een onevenredig grote macht van NGO’s, lobbyisten en industrie.

Om het vertrouwen te herwinnen, de maatschappelijke samenhang te behouden en het vertrouwen in de overheid te herstellen is het weer nodig dat we een ‘samen uit, samen thuis’ samenleving worden. Waar we weer samen de koers van het land bepalen en de stem van iedereen telt, ook als je geen deel uitmaakt van een geprivilegieerde groep of machtige lobby.

Dat betekent: 

• dat het debat over de hoofdlijnen van de toekomst van ons land, onze provincies en onze gemeenten weer moet worden teruggebracht naar het parlement, de provinciale staten en de gemeenteraden;
• dat er een einde moet komen aan bestuursverbanden, zoals de energieregio’s, waar er geen directe controle is door een gekozen volksvertegenwoordiging en waar alleen bestuurders kunnen meepraten;
• een einde aan overlegtafels waar alleen lobbyisten plaatsnemen, maar de burger niets te zeggen heeft;
• een einde aan miljardenfondsen waar uitgaven buiten het zicht en de macht van de volksvertegenwoordiging worden gedaan;
• een einde aan procedeerprivileges voor private stichtingen met miljoenbudgetten en
• een einde aan de mogelijkheid om zonder andermans toestemming in zijn naam te procederen. 

Alleen de Staten-Generaal vertegenwoordigen het gehele Nederlandse volk.